De Arabisch-Israëlische oorlog van 1948, door Palestijnen vaak de “Nakba” (Arabisch voor “catastrofe”) genoemd, was een cruciaal conflict dat een grote invloed had op de geschiedenis en de geografie van de regio.
Hier volgt een overzicht van deze oorlog:
1. Achtergrond:
– Het conflict vond zijn oorsprong in de late 19e en vroege 20e eeuw toen Joodse immigranten naar Palestina begonnen te trekken, dat toen deel uitmaakte van het Ottomaanse Rijk.
– Na de Eerste Wereldoorlog gaf de Volkenbond Groot-Brittannië een mandaat om Palestina te besturen, wat leidde tot een toenemende Joodse immigratie en Arabische tegenstand.
– De spanningen tussen de Joodse en Arabische gemeenschappen escaleerden en de Verenigde Naties stelden in 1947 een plan voor om Palestina op te delen in aparte Joodse en Arabische staten. Het plan werd geaccepteerd door Joodse leiders, maar verworpen door Arabische staten en Palestijnse leiders.
2. Het uitbreken van de oorlog:
– Op 14 mei 1948 riep David Ben-Gurion, het hoofd van het Joodse Agentschap, de oprichting uit van de staat Israël, wat leidde tot de Arabisch-Israëlische oorlog van 1948.
– Arabische staten, waaronder Egypte, Jordanië, Syrië en Irak, kwamen onmiddellijk tussenbeide om de vestiging van Israël te voorkomen.
3. Verloop van de oorlog:
– Bij het conflict waren meerdere strijdtonelen betrokken, met gevechten in en rond het gebied dat Israël zou worden.
– Beide partijen voerden militaire operaties uit, waaronder gevechten, belegeringen en bloedbaden.
– Tijdens de oorlog werden honderdduizenden Palestijnen op de vlucht gedreven of uit hun huizen verdreven.
4. Wapenstilstand en nasleep:
– In 1949 kwam het tot een staakt-het-vuren, waarbij Israël een groter deel van het grondgebied controleerde dan aanvankelijk was toegewezen volgens het VN-verdelingsplan.
– De oorlog resulteerde in belangrijke veranderingen op de kaart van de regio: Israël werd een onafhankelijke staat en de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook werden respectievelijk gecontroleerd door Jordanië en Egypte.
– De kwestie van de Palestijnse vluchtelingen en hun recht op terugkeer blijft een controversieel en onopgelost aspect van het conflict.
5. Blijvende gevolgen:
– De oorlog van 1948 legde de basis voor het huidige Israëlisch-Palestijnse conflict, met territoriale geschillen, vluchtelingen en concurrerende nationale verhalen als kern.
– De erfenis van deze oorlog is nog steeds bepalend voor de regionale politiek en de internationale diplomatie in het Midden-Oosten.
De Arabisch-Israëlische oorlog van 1948 vormde een kritiek keerpunt in de geschiedenis van de regio en de gevolgen zijn vandaag de dag nog steeds voelbaar. De oorlog leidde tot de oprichting van de staat Israël en de ontheemding van honderdduizenden Palestijnen en vormde de basis voor tientallen jaren van conflicten en onderhandelingen.
Het Israëlisch-Palestijnse conflict heeft in de loop der jaren talloze oorlogsconflicten en militaire confrontaties gekend. Hier zijn 8 andere belangrijke conflicten tussen Israëli’s en Palestijnen:
1. Suez Crisis (1956): Bij dit conflict waren Israël, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Egypte betrokken. Tijdens het conflict bezette Israël de Gazastrook en de Sinaï.
2. Zesdaagse Oorlog (1967): Israël veroverde de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook, Oost-Jeruzalem en de Golanhoogte tijdens deze korte maar belangrijke oorlog.
3. Jom Kippoer-oorlog (1973): Een verrassingsaanval van Egypte en Syrië op Israël leidde tot hevige gevechten, vooral bij het Suezkanaal en de Golanhoogte.
4. Eerste Intifada (1987-1993): Een Palestijnse opstand tegen de Israëlische overheersing op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook.
5. Tweede Intifada (2000-2005): Een periode van intensivering van geweld en conflicten in de bezette gebieden.
6. Operatie Gegoten Lood (2008-2009): Een Israëlische militaire operatie in Gaza gericht op het stoppen van raketaanvallen van Palestijnse militanten.
7. Operatie Pijler van Verdediging (2012): Een kort conflict tussen Israël en Gaza na een toename van raketaanvallen.
8. Operatie Protective Edge (2014): Een 50-daagse oorlog tussen Israël en Gaza die resulteerde in aanzienlijke slachtoffers en schade.
Hieronder zijn 10 voorbeelden, met referenties, van incidenten in verband met het Israëlisch-Palestijnse conflict:
1. Gaza-oorlog 2014: Het conflict tussen Israël en Gaza in 2014, ook bekend als “Operation Protective Edge”, resulteerde volgens de Verenigde Naties in meer dan 2100 Palestijnse doden, waaronder veel burgers. Israël kreeg kritiek te verduren voor zijn militaire operaties in dichtbevolkte gebieden. [VN-rapport over Gazaconflict 2014](https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/CoIGazaConflict/Pages/CoIGazaConflict.aspx)
2. Het doden van Palestijnse demonstranten: Het schieten op Palestijnse demonstranten tijdens de “Grote Mars van de Terugkeer” in Gaza, beginnend in 2018, resulteerde in talrijke doden en gewonden. Human Rights Watch en Amnesty International rapporteerden hierover. [Human Rights Watch – Gaza Protesten](https://www.hrw.org/middle-east/n-africa/israel/palestine) [Amnesty International – Grote Mars van de Terugkeer](https://www.amnesty.org/en/latest/news/2018/12/israel-octa)
3. Human Rights Watch rapporteerde over de praktijk van Israël om Palestijnse huizen in Oost-Jeruzalem te slopen, wat leidt tot de ontheemding van Palestijnse families. [Human Rights Watch – Sloopacties in Oost-Jeruzalem](https://www.hrw.org/report/2019/07/30/fading-hope-palestinian-children-displaced-israeli-demolitions)
4. Geweld door kolonisten: Israëlische kolonisten zijn beschuldigd van geweld tegen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever. Een rapport van het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden van de Verenigde Naties (OCHA) documenteerde zulke incidenten. [OCHA-rapport over geweld door kolonisten](https://www.ochaopt.org/report/protection-civilians-weekly-report-17-30-november-2020)
5. Incidenten bij checkpoints: Spanningen en geschillen bij checkpoints komen vaak voor op de Westelijke Jordaanoever. Amnesty International heeft gerapporteerd over de impact van Israëlische checkpoints op de bewegingsvrijheid van Palestijnen. [Amnesty International – Checkpoints](https://www.amnesty.org/en/latest/campaigns/2018/11/the-human-cost-of-the-israeli-military-occupation/)
6. Gaza Blokkade: De Israëlische blokkade van de Gazastrook, die sinds 2007 van kracht is, is bekritiseerd vanwege de impact die het heeft op het dagelijks leven van de Palestijnen. De Verenigde Naties hebben gewezen op de humanitaire crisis in Gaza. [VN-rapport over de blokkade van Gaza](https://www.ochaopt.org/theme/gaza-blockade)
7. De spanningen in Oost-Jeruzalem hebben slachtoffers geëist. De International Crisis Group rapporteerde over de spanningen en conflicten in dit gebied. [Internationale Crisisgroep – Oost-Jeruzalem](https://www.crisisgroup.org/middle-east-north-africa/east-mediterranean/israel-palestine/219-jerusalem-resetting-relation)
8. Operatie Gegoten Lood (2008-2009): Deze militaire operatie in Gaza heeft geleid tot aanzienlijke burgerslachtoffers en verwoesting. Een VN-onderzoeksmissie, het Goldstone-rapport, heeft de incidenten tijdens het conflict in detail beschreven. [Goldstone Rapport](https://www.ohchr.org/en/news/2010/09/human-rights-council-adopts-fact-finding-mission-report-gaza-conflict)
9. De bouw en uitbreiding van Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever zijn een bron van spanning. B’Tselem, een Israëlische mensenrechtenorganisatie, heeft deze kwestie gedocumenteerd. [B’Tselem – Nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever](https://www.btselem.org/settlements)
10. Veiligheidsoperaties: Israëlische veiligheidsoperaties op de Westelijke Jordaanoever hebben geleid tot confrontaties en slachtoffers. Het Palestijnse Centrum voor Mensenrechten heeft over dergelijke incidenten gerapporteerd. [Palestijns Centrum voor de Mensenrechten – Westelijke Jordaanoever](http://www.pchrgaza.org/en/)
Er zijn Joodse individuen en organisaties die zich verzetten tegen het beleid en de acties van de Israëlische regering met betrekking tot haar behandeling van Palestijnen en die pleiten voor een vreedzame oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict. Ik geef er vijf
- Noam Chomsky: Noam Chomsky, een vooraanstaand intellectueel en geleerde, is kritisch geweest over het Israëlische beleid en de behandeling van Palestijnen. Hij heeft uitgebreid geschreven over het conflict en gepleit voor een tweestatenoplossing.
- Norman Finkelstein: Norman Finkelstein, politicoloog en schrijver, staat bekend om zijn kritiek op het Israëlische beleid, met name wat betreft de Gazastrook. Hij is een uitgesproken criticus van de acties van de Israëlische regering.
- J Jewish Voice for Peace: Jewish Voice for Peace is een organisatie die opkomt voor vrede, rechtvaardigheid en gelijkheid in Israël en Palestina. Het omvat Joodse activisten die zich verzetten tegen het Israëlische beleid en werken aan een rechtvaardige oplossing voor het conflict.
- Rabbijn Brant Rosen: Rabbijn Brant Rosen is een prominente rabbijn die pleit voor Palestijnse rechten en kritiek heeft op het Israëlische beleid. Hij is verbonden aan de organisatie Tzedek Chicago en is betrokken bij interreligieuze vredesinspanningen.
- Peter Beinart, journalist en auteur, heeft geschreven over zijn veranderende kijk op Israël en het Israëlisch-Palestijnse conflict. Hij is kritischer geworden over het Israëlische beleid en heeft opgeroepen tot een andere benadering van het conflict.
Deze personen en organisaties vertegenwoordigen een deel van de Joodse gemeenschap dat zich verzet tegen bepaalde aspecten van het Israëlische regeringsbeleid en pleit voor een rechtvaardige en vreedzame oplossing van het conflict. Hun perspectieven dragen bij aan de voortdurende discussie over deze complexe kwestie.
Hamas, officieel bekend als de Islamitische Verzetsbeweging, is een Palestijnse politieke en militaire organisatie met een complexe geschiedenis. Hier volgt een kort overzicht van de oorsprong, ideologie en geschiedenis:
Oorsprong (eind jaren 1980):
– Hamas werd opgericht in 1987 tijdens de Eerste Intifada (Palestijnse opstand) tegen de Israëlische overheersing in de bezette gebieden.
– Het ontstond als een uitloper van de Egyptische Moslimbroederschap en de Palestijnse tak van de Moslimbroederschap.
Ideologie:
– Hamas is een islamistische organisatie met een politieke en militante vleugel.
– Het oprichtingshandvest, gepubliceerd in 1988, beschrijft de belangrijkste overtuigingen, waaronder de afwijzing van het bestaan van de staat Israël en een oproep tot de oprichting van een islamitische staat in historisch Palestina.
– De organisatie combineert religieuze en nationalistische elementen en probeert zich te verzetten tegen wat zij beschouwt als de Israëlische bezetting van Palestijns land.
Militante activiteiten:
– Hamas is betrokken bij zowel gewapend verzet als zelfmoordaanslagen tegen Israëlische doelen.
– De Izz ad-Din al-Qassam Brigades, de militaire vleugel, is door verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten en de Europese Unie, bestempeld als terroristische organisatie.
Politieke rol:
– In de Palestijnse parlementsverkiezingen van 2006 won Hamas een meerderheid van de zetels in de Palestijnse Wetgevende Raad.
– Deze verkiezingsoverwinning leidde tot een complexe en soms controversiële relatie met de Palestijnse Autoriteit, die wordt geleid door Fatah.
Controle over Gaza:
– In 2007, na een korte burgeroorlog met Fatah, nam Hamas de controle over de Gazastrook over, terwijl Fatah de controle over de Westelijke Jordaanoever behield.
– Deze verdeling heeft geresulteerd in een verdeeld Palestijns politiek landschap, met voortdurende spanningen tussen de twee facties.
De geschiedenis van Hamas wordt gekenmerkt door een combinatie van verzet tegen Israël, politiek engagement en bestuur in Gaza. De ideologie en acties van Hamas hebben zowel steun als controverse gegenereerd in de bredere context van het Israëlisch-Palestijnse conflict.
Hier zijn vijf Palestijnen of Palestijnse groepen die zich tegen Hamas hebben uitgesproken:
1. De Palestijnse Autoriteit, geleid door president Mahmoud Abbas en geassocieerd met de politieke partij Fatah, is een politieke rivaal van Hamas. Er zijn al lange tijd spanningen en conflicten tussen Fatah en Hamas.
2. Mohammed Dahlan: Een prominente Palestijnse politicus, Dahlan is een voormalig Fatah-lid die kritisch is geweest over het leiderschap van zowel Fatah als Hamas. Hij verblijft momenteel in de Verenigde Arabische Emiraten.
3. Palestijnse Volkspartij (PPP): De PPP is een linkse Palestijnse politieke partij die zich verzet tegen Hamas en pleit voor een seculiere, democratische en progressieve Palestijnse staat.
4. Palestijnse Jeugdbeweging: Dit is een transnationaal netwerk van jonge Palestijnen dat streeft naar betrokkenheid en empowerment van Palestijnse jongeren. Sommige leden van deze beweging hebben zowel Hamas als de Palestijnse Autoriteit bekritiseerd.
5. Er zijn veel individuele Palestijnse activisten en intellectuelen die zich hebben uitgesproken tegen Hamas of andere Palestijnse politieke groeperingen. Deze individuen pleiten vaak voor mensenrechten, democratie en een vreedzame oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict.
Dit zijn maar een paar voorbeelden, en het politieke landschap in de Palestijnse gebieden is complex, met verschillende meningen en facties.
De doelen en doelstellingen van Israël en zijn beleidsverklaringen zijn te vinden in verschillende officiële documenten en verklaringen. Er is echter niet één allesomvattende referentiebron die alle doelstellingen van Israël op een rijtje zet. Hieronder staan verwijzingen naar enkele belangrijke historische documenten en officiële verklaringen die inzicht geven in de doelen en principes van Israël:
1. Verklaring van de oprichting van de staat Israël (1948): De verklaring van David Ben-Gurion bij de oprichting van Israël schetst de toewijding van het land aan vrijheid, rechtvaardigheid en vrede. [Lees de verklaring](https://mfa.gov.il/mfa/foreignpolicy/peace/guide/pages/declaration%20of%20establishment%20of%20state%20of%20israel.aspx)
2. Basiswetten van Israël: Israëls basiswetten dienen als fundament voor zijn rechtssysteem en bestuur. Ze beschrijven principes met betrekking tot de structuur van de regering, mensenrechten en andere fundamentele aspecten van de staat. [Toegang Basiswetten](https://www.knesset.gov.il/laws/special/eng/basic3_eng.htm)
3. De officiële website van het ministerie van Buitenlandse Zaken biedt verklaringen, documenten en standpunten over een breed scala aan onderwerpen, waaronder regionale veiligheid, diplomatie en het Israëlisch-Palestijnse conflict. [Ministerie van Buitenlandse Zaken](https://mfa.gov.il/mfa/)
4. Officiële verklaringen en toespraken van Israëlische leiders, zoals de premier en de president, geven vaak inzicht in de doelen en het beleid van het land.
5. Platforms van Israëlische politieke partijen: Verschillende politieke partijen in Israël hebben hun eigen platforms en beleidsdoelstellingen, die een reeks perspectieven kunnen bieden op de doelen van het land.
6. Wetgeving van de Knesset: Wetten die worden aangenomen door de Knesset, het parlement van Israël, weerspiegelen de doelstellingen en prioriteiten van de regering. [Israëlische Knesset](https://www.knesset.gov.il/main/eng/home)
Fatah heeft als belangrijke Palestijnse politieke partij haar doelen en principes verwoord in verschillende officiële documenten, verklaringen en statements. Hier volgen enkele referenties die inzicht geven in de doelstellingen van Fatah:
1. Fatah Grondwet: De grondwet van Fatah beschrijft de principes, doelstellingen en organisatiestructuur van de partij. Het is een belangrijk document dat de doelen van Fatah definieert. [Lees de Fatah Grondwet](https://www.jewishvirtuallibrary.org/fatah-constitution)
2. Officiële verklaringen en toespraken van Fatah-leiders, waaronder de president van de Palestijnse Autoriteit Mahmoud Abbas, geven vaak inzicht in de doelen en standpunten van de partij.
3. De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO): Fatah is een vooraanstaand lid van de PLO en de officiële documenten van de PLO, zoals het Nationale Handvest, kunnen inzicht geven in de bredere Palestijnse nationale beweging. [Officiële PLO-website](http://www.palestine-plo.org/)
4. Officiële Fatah-websites: De officiële websites van Fatah en de Palestijnse Autoriteit geven vaak informatie over de doelstellingen en het beleid van de partij. [Officiële website Fatah](http://www.fateh.ps/en/)
5. Internationale overeenkomsten: Fatah is betrokken geweest bij onderhandelingen en internationale overeenkomsten met betrekking tot het Israëlisch-Palestijnse conflict, en deze overeenkomsten weerspiegelen vaak de doelstellingen en standpunten van de partij.
Op basis van de verstrekte informatie over het Israëlisch-Palestijnse conflict, Hamas, Fatah en de doelen en acties van de betrokken partijen, kunnen een paar belangrijke conclusies worden getrokken:
1. Het Israëlisch-Palestijnse conflict is een veelzijdig en diepgeworteld probleem met historische, politieke en humanitaire dimensies. Er zijn meerdere partijen bij betrokken, waaronder Israël, Hamas, Fatah en andere Palestijnse facties, en het wordt verder gecompliceerd door de betrokkenheid van externe actoren en internationale belanghebbenden.
2. Diverse perspectieven: Het conflict wordt gekenmerkt door een verscheidenheid aan perspectieven en standpunten onder Israëli’s en Palestijnen. Binnen zowel de Israëlische als de Palestijnse samenleving lopen de meningen uiteen over de oorzaken van het conflict, de mogelijke oplossingen en de acties van hun eigen regeringen.
3. Het concept van een tweestatenoplossing, waarbij Israël en een toekomstige Palestijnse staat vreedzaam naast elkaar leven, is al lange tijd een voorgestelde oplossing voor het conflict. Deze oplossing wordt echter geconfronteerd met tal van uitdagingen, waaronder kwesties met betrekking tot grenzen, vluchtelingen en Jeruzalem.
4. Als grote Palestijnse politieke partijen hebben Hamas en Fatah een centrale rol gespeeld in het Palestijnse politieke landschap. Hun verschillende ideologieën, doelstellingen en benaderingen hebben bijgedragen aan de interne Palestijnse verdeeldheid, in het bijzonder de geografische scheiding van Gaza en de Westelijke Jordaanoever.
5. Violence and Peace Efforts: Het conflict kent perioden van geweld, waaronder oorlogen en opstanden, maar ook diplomatieke pogingen om vrede te bereiken. Deze cycli van geweld en onderhandelingen hebben de huidige dynamiek van het conflict gevormd.
6. Het conflict heeft een aanzienlijke humanitaire impact gehad op zowel Israëli’s als Palestijnen, met slachtoffers, ontheemding en problemen bij het voorzien in basisdiensten en -infrastructuur.
7. Internationale actoren, waaronder de Verenigde Naties, de Verenigde Staten, de Europese Unie en regionale machten, zijn betrokken geweest bij bemiddeling en diplomatieke inspanningen om het conflict aan te pakken.
8. Het Israëlisch-Palestijnse conflict is verweven met een bredere regionale dynamiek, waaronder relaties met buurlanden, geopolitieke belangen en kwesties als veiligheid en stabiliteit in het Midden-Oosten.
Samengevat blijft het Israëlisch-Palestijnse conflict een complex en diepgeworteld probleem zonder gemakkelijke oplossingen. Het bereiken van een duurzame vrede en het aanpakken van de humanitaire uitdagingen vereisen aanhoudende inspanningen, diplomatieke initiatieven en samenwerking tussen de betrokken partijen, internationale actoren en het maatschappelijk middenveld.
Als afsluiter een historische overzicht met de belangrijkste gebeurtenis per jaar:
1949: Wapenstilstandsovereenkomsten worden getekend tussen Israël en de Arabische buurlanden, waarmee een einde komt aan de Arabisch-Israëlische oorlog van 1948.
1950: De Knesset, het parlement van Israël, neemt de Wet van Terugkeer aan, die Joden het recht geeft naar Israël te immigreren en burgers te worden.
1951: Het Palestijns-Arabische vluchtelingenprobleem blijft een groot probleem. De Organisatie van de Verenigde Naties voor Hulpverlening aan Palestijnse Vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA) wordt opgericht om hulp te bieden aan Palestijnse vluchtelingen.
1952: Jordanië annexeert formeel de Westelijke Jordaanoever, een stap die internationaal niet wordt erkend.
1953: De oprichting van de Fatah-beweging, een voorloper van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), markeert een belangrijke ontwikkeling in de Palestijnse nationalistische bewegingen.
1954: De Verenigde Naties nemen de resolutie “Recht op terugkeer” aan, waarin het recht van Palestijnse vluchtelingen om terug te keren naar hun huizen wordt erkend.
1955: De Palestijnse Fedayeen-beweging begint een guerrillacampagne tegen Israël.
1956: De Suez-crisis (ook bekend als de Suez-oorlog) vindt plaats, waarbij Israël, Egypte, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk betrokken zijn en waarbij Israëlische troepen het Sinaï-schiereiland bezetten.
1957: De Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever komen respectievelijk onder Egyptisch en Jordaans bestuur.
1958: De Verenigde Arabische Republiek (een unie tussen Egypte en Syrië) wordt gevormd, wat van invloed is op het regionale machtsevenwicht.
1959: De oprichting van Al-Fatah, een Palestijnse politieke en militaire organisatie, is een belangrijke ontwikkeling in de Palestijnse nationale beweging.
1960: Oprichting van Palestijnse militante groeperingen, waaronder de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO).
1961: De PLO krijgt de status van waarnemer bij de Verenigde Naties.
1962: Palestijnse vluchtelingen leven nog steeds in kampen in het Midden-Oosten, omdat het vluchtelingenprobleem onopgelost blijft.
1963: Oprichting van het Palestijnse Nationale Convenant, waarin de doelen van de PLO worden beschreven.
1964: Oprichting van de PLO onder leiding van Ahmed Shukeiri.
1965: De eerste grootschalige Israëlische operatie op de Westelijke Jordaanoever, bekend als “Operatie Plumbat”, vindt plaats.
1966: Israël voert vergeldingsacties uit als reactie op Palestijnse guerrilla-aanvallen.
1967: De Zesdaagse Oorlog leidt tot de bezetting door Israël van de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook, Oost-Jeruzalem en de Golanhoogte.
1968: De Fatah-factie van de PLO wint aan bekendheid met haar aanvallen op Israëlische doelen.
1969: Yasser Arafat wordt voorzitter van de PLO.
1970: De militaire campagne van Jordanië tegen Palestijnse facties, bekend als “Zwarte September”, maakt veel slachtoffers.
1971: Jordanië en de PLO komen met elkaar in conflict, wat leidt tot de verdrijving van de PLO-leiding naar Libanon.
1972: Het bloedbad op de Olympische Spelen in München, waarbij Palestijnse militanten Israëlische atleten vermoorden.
1973: De Jom Kippoer-oorlog (ook bekend als de Oktoberoorlog) breekt uit tussen Israël en Egypte en Syrië, wat leidt tot hernieuwde diplomatieke inspanningen.
1974: De Arabische Liga erkent de PLO als enige legitieme vertegenwoordiger van het Palestijnse volk.
1975: De Libanese burgeroorlog begint, waardoor de Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon verder worden getroffen.
1976: De Landdagprotesten: Op 30 maart 1976 organiseerden Palestijnen, zowel binnen Israël als op de Westelijke Jordaanoever, in de Gazastrook en in andere Arabische landen, protesten en stakingen om zich te verzetten tegen de onteigening door de Israëlische regering van Palestijns land in het noorden van Israël voor militaire doeleinden en nederzettingen. De dag werd bekend als “Landdag”. De protesten leidden tot confrontaties met Israëlische veiligheidstroepen, met slachtoffers en wijdverspreide onrust tot gevolg. Sindsdien wordt Landdag jaarlijks herdacht als een dag van herdenking en verzet door Palestijnen.
1977: Het historische bezoek van de Egyptische president Anwar Sadat aan Israël vormt de basis voor de Camp David-akkoorden.
1978: Israël valt Libanon binnen, wat leidt tot de oprichting van de United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL).
1979: Het vredesverdrag tussen Egypte en Israël wordt ondertekend, een belangrijke diplomatieke ontwikkeling.
1980 Israël neemt een wet aan die Jeruzalem uitroept tot zijn verenigde en eeuwige hoofdstad.
In 1981 was er een belangrijke gebeurtenis in verband met het Israëlisch-Palestijnse conflict:
De Golanhoogte-wet: Op 14 december 1981 nam de Israëlische Knesset (parlement) de “Golanhoogte-wet” aan, waarmee de Golanhoogte, die tijdens de Zesdaagse Oorlog van 1967 op Syrië was veroverd, effectief werd geannexeerd. Deze stap werd alom veroordeeld door de internationale gemeenschap, waaronder de Verenigde Naties, als een schending van het internationaal recht. De annexatie van de Golanhoogten door Israël blijft een omstreden kwestie en wordt niet erkend door de internationale gemeenschap, die de Golanhoogten als Syrisch grondgebied beschouwt.
De annexatie van de Golanhoogte maakte deel uit van Israëls bredere territoriale expansiepolitiek na de oorlog van 1967 en blijft een bron van spanning en een onderwerp van diplomatieke geschillen in het Israëlisch-Arabische conflict.
1982: De invasie van Israël in Libanon leidt tot het bloedbad in Sabra en Shatila, wat internationaal wordt veroordeeld.
1983:
– Libanese burgeroorlog: De Libanese burgeroorlog blijft gevolgen hebben voor Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon. Israëlische troepen zijn betrokken bij het conflict, wat leidt tot botsingen met Palestijnse facties.
1984:
– Noors kanaal: De Noorse diplomaat Terje Rød-Larsen richt een geheim kanaal op voor gesprekken tussen Israëlische en PLO-vertegenwoordigers, een voorloper van toekomstige diplomatieke inspanningen.
1985:
– Operatie Houten Been: Israël voert een luchtaanval uit op het PLO-hoofdkwartier in Tunis, Tunesië, als vergelding voor het doden van drie Israëlische burgers op Cyprus.
1986:
– Operatie Vrede voor Galilea: Israël start een militaire operatie in Libanon om Palestijnse en Libanese militante groeperingen te bestrijden. De operatie duurt tot 1985 en heeft belangrijke gevolgen voor de regio.
1987: De eerste Intifada, een Palestijnse opstand tegen het Israëlische bewind, begint op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza.
1988:
– De Eerste Intifada: In december begint op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook de Eerste Intifada, een Palestijnse opstand tegen het Israëlische bewind. De opstand bestaat uit massale protesten, stakingen en burgerlijke ongehoorzaamheid.
1989:
– Verkiezingen in Israël: In november worden er in Israël verkiezingen gehouden en Yitzhak Rabin wordt de nieuwe premier, wat duidt op een mogelijke verschuiving in het Israëlische beleid ten opzichte van de Palestijnse gebieden.
1990:
– Hervatting vredesbesprekingen: In oktober beginnen de Verenigde Staten in Madrid besprekingen tussen Israëlische en Palestijnse vertegenwoordigers. Deze gesprekken markeren het begin van een breder vredesproces.
Deze jaren waren belangrijk in de context van het Israëlisch-Palestijnse conflict, met het ontstaan van de Eerste Intifada en het begin van diplomatieke inspanningen die uiteindelijk zouden leiden tot de Oslo Akkoorden in het begin van de jaren 1990.
1991: De Conferentie van Madrid geeft het startsein voor vredesbesprekingen tussen Israël en zijn Arabische buren.
1993: De Oslo-akkoorden worden ondertekend, wat leidt tot de oprichting van de Palestijnse Autoriteit en een beperkt zelfbestuur in delen van de Westelijke Jordaanoever en Gaza.
1994: Yasser Arafat keert terug naar Gaza na de ondertekening van het akkoord tussen Gaza en Jericho.
1995: Het Oslo II-akkoord schetst de verdeling van de Westelijke Jordaanoever in gebieden A, B en C, met een wisselende mate van Palestijns en Israëlisch bestuur.
1996: De eerste verkiezingen voor de Palestijnse Autoriteit worden gehouden, met Arafat als president.
1997:
– Akkoord van Hebron: In januari ondertekenen Israël en de Palestijnse Autoriteit het Akkoord van Hebron, dat leidt tot de terugtrekking van de Israëlische troepen uit het grootste deel van de stad Hebron op de Westelijke Jordaanoever.
– Netanyahu verkozen: Benjamin Netanyahu wordt in mei verkozen tot premier van Israël, wat gevolgen heeft voor het vredesproces.
1998:
– Wye River Memorandum: In oktober wordt het Wye River Memorandum ondertekend tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit, waarin verdere stappen in het vredesproces worden beschreven, waaronder de terugtrekking van Israëlische troepen en Palestijnse veiligheidsmaatregelen.
1999:
– Sharm El-Sheikh Memorandum: In september wordt het Sharm El-Sheikh Memorandum ondertekend, dat tot doel heeft de uitvoering van eerdere overeenkomsten aan te pakken en de weg vrij te maken voor verdere onderhandelingen.
Deze jaren werden gekenmerkt door een reeks overeenkomsten en diplomatieke inspanningen om het Israëlisch-Palestijnse vredesproces vooruit te helpen, en door veranderingen in het Israëlische leiderschap, die van invloed waren op de onderhandelingen.
2000: De tweede Intifada (Al-Aqsa Intifada) begint, met veel geweld en slachtoffers tot gevolg.
2001:
– Tweede Intifada: De Tweede Intifada (Al-Aqsa Intifada) escaleert, gekenmerkt door toenemend geweld en botsingen tussen Israëlische veiligheidstroepen en Palestijnse militanten. Zelfmoordaanslagen en Israëlische militaire operaties komen steeds vaker voor.
2002:
– Operatie Defensief Schild: Als reactie op een golf van Palestijnse zelfmoordaanslagen en -aanvallen lanceert Israël “Operatie Defensief Schild” op de Westelijke Jordaanoever, wat leidt tot uitgebreide militaire acties en een herbezetting van enkele Palestijnse steden.
2003:
– Routekaart voor vrede: De Verenigde Staten, de Europese Unie, de Verenigde Naties en Rusland stellen gezamenlijk de “Routekaart voor vrede” voor, een plan waarin stappen worden beschreven naar een tweestatenoplossing. Zowel Israël als de Palestijnse Autoriteit accepteren het plan in eerste instantie.
2004:
– Dood van Yasser Arafat: De Palestijnse leider Yasser Arafat overlijdt in november, wat leidt tot een periode van onzekerheid in het Palestijnse leiderschap.
Deze jaren worden gekenmerkt door veel geweld tijdens de Tweede Intifada, gevolgd door diplomatieke initiatieven om het vredesproces weer op gang te brengen, waaronder de introductie van de Routekaart voor de Vrede.
2005: Het terugtrekkingsplan van Israël leidt tot de terugtrekking van Israëlische kolonisten en soldaten uit Gaza.
2006: Hamas wint de Palestijnse parlementsverkiezingen, wat leidt tot spanningen tussen Fatah en Hamas.
2007: Hamas neemt de controle over de Gazastrook over, wat leidt tot een politieke en territoriale scheiding tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever.
2008-2009: De Gaza-oorlog (Operatie Gegoten Lood) leidt tot veel slachtoffers en schade in Gaza.
In 2010 was er een belangrijke gebeurtenis in verband met het Israëlisch-Palestijnse conflict:
Directe besprekingen en bevriezing van de nederzettingen: In september 2010 slaagden de Verenigde Staten erin om Israël en de Palestijnse Autoriteit weer tot directe onderhandelingen te brengen, na een onderbreking van enkele jaren. De gesprekken gingen officieel van start in Washington D.C., met als doel om binnen een jaar een akkoord te bereiken over de definitieve status. Als onderdeel van het proces bevroor Israël tijdelijk de bouw van nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever om een gunstig klimaat voor onderhandelingen te creëren.
Deze directe gesprekken vertegenwoordigden een hernieuwde poging om een onderhandelde oplossing te vinden voor het Israëlisch-Palestijnse conflict, maar ze werden geconfronteerd met tal van uitdagingen en leidden uiteindelijk niet tot een alomvattend vredesakkoord binnen het beoogde tijdsbestek.
2011: De Palestijnse Autoriteit vraagt erkenning van de status van staat bij de Verenigde Naties, wat leidt tot meer internationale aandacht.
2012:
– Operatie Pijler van Verdediging: In november lanceert Israël een achtdaagse militaire operatie in de Gazastrook als reactie op raketaanvallen vanuit Gaza. Het conflict leidt tot aanzienlijke slachtoffers en internationale bezorgdheid.
2013:
– Het vredesinitiatief van John Kerry: De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry lanceert een nieuwe ronde vredesonderhandelingen tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit om de kernproblemen van het conflict aan te pakken.
2014:
– Operation Protective Edge: In juli en augustus barst opnieuw een militair conflict los tussen Israël en Hamas in Gaza. Het conflict resulteert in een groot aantal slachtoffers en vernielingen in Gaza.
2015:
– Golf van Palestijns geweld: Een golf van Palestijnse steekaanvallen en geweld tegen Israëli’s, vaak aangeduid als de “Mes Intifada”, begint en gaat het hele jaar door.
2016:
– Vredesconferentie van Parijs: In januari wordt in Parijs een internationale vredesconferentie gehouden met als doel de Israëlisch-Palestijnse vredesinspanningen nieuw leven in te blazen. De conferentie leidt echter niet tot een doorbraak.
2017:
– Erkenning van Jeruzalem door de VS: In december erkennen de Verenigde Staten Jeruzalem officieel als hoofdstad van Israël en kondigen plannen aan om hun ambassade naar de stad te verplaatsen, wat tot internationale controverse leidt.
2018:
– Protesten in Gaza: De protesten van de “Grote Mars van Terugkeer” beginnen langs de grens tussen Gaza en Israël. Palestijnen eisen het recht op terugkeer voor vluchtelingen en een einde aan de blokkade van Gaza.
2019:
– De Verenigde Staten onthullen hun langverwachte vredesplan voor het Midden-Oosten, dat bekend staat als de “Deal of the Century”. De reacties van beide partijen zijn gemengd.
2020:
– Normalisatieakkoorden: Israël knoopt diplomatieke betrekkingen aan met de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein, als onderdeel van de Abrahamakkoorden.
2021:
– Conflict in Gaza: In mei barst opnieuw een militair conflict los tussen Israël en Hamas in Gaza, met veel slachtoffers en vernielingen tot gevolg.
2022:
– In mei komt er een staakt-het-vuren tot stand tussen Israël en Hamas, waardoor er een einde komt aan het geweld in Gaza. Het staakt-het-vuren wordt bemiddeld door Egypte.
Deze jaren worden gekenmerkt door herhaalde uitbarstingen van geweld, diplomatieke inspanningen, veranderingen in de regionale dynamiek en ontwikkelingen in het Israëlisch-Palestijnse conflict, met voortdurende uitdagingen in het bereiken van een duurzame oplossing.
Sven Naessens 